Indonesië Sumatra Mandheling

De Koepoort brengt met Indonesië Sumatra Mandheling een klassieke Sumatra op tafel, afkomstig uit Aceh in Noord-Sumatra. Het gebied ligt op 1.200 tot 1.500 meter boven zeeniveau, met vulkanische bodems en een constant tropisch klimaat. Die combinatie vertraagt de rijping en bouwt lagen op in het smaakprofiel. Het betreft Arabica uit een mix van Typica en Catimor, twee variëteiten met een heel verschillend karakter die elkaar hier aanvullen.

Typica is een oude Arabica-lijn die bekendstaat om zijn verfijning en helderheid, terwijl Catimor in de twintigste eeuw werd ontwikkeld als productieve, ziekteresistente variant met Robusta-invloed. In Sumatra helpt die Catimor-erfenis boeren in bergdorpen om oogstzekerheid te behouden, zonder het typische kruidige profiel te verliezen dat de regio beroemd heeft gemaakt. Zo ontstaat een blend van traditie en praktische teeltkeuze, passend bij het ruige terroir van Aceh.

De benaming Mandheling verwijst historisch naar het Mandailing-volk in Noord-Sumatra en werd later synoniem voor een stijl en herkomst uit het westelijk centrale deel van het eiland. In de praktijk komt hedendaagse Mandheling veelal uit Aceh en nabijgelegen districten, waar kleinschalige telers bessen plukken tijdens de oogst van september tot en met mei. Die spreiding over maanden geeft ruimte om selectief te plukken en partijen op kwaliteit te scheiden.

Sumatra staat bekend om “giling basah”, in het Engels wet-hulling, een lokale verwerkingsmethode. Daarbij worden pergamijnbonen al bij ongeveer 35 tot 50 procent vochtgehalte gepeld, waarna ze verder drogen. Het proces versnelt droging in vochtig klimaat en drukt de zuurgraad, terwijl het lichaam juist voller wordt. Die aanpak verklaart veel van de stroperige textuur en aardse kruidigheid die men in Mandheling verwacht.

De Koepoort positioneert deze koffie als Mandheling Grade 1, waarbij de cuppingnotities “herbal”, “pure chocolate” en “woody” worden genoemd. De brander kiest een Tonino-score van 70, wat overeenkomt met een medium-dark roast. Dat profiel mikt op balans, met een nadruk op cacao-diepte en houtige, kruidige tonen, en sluit aan bij de structuur die giling basah oplevert. Zo blijft de koffie krachtig in espresso, maar behoudt hij nuance in filterbereidingen.

Wie het traject van bes tot boon volgt, ziet hoe lokale stations en thuisverwerkers partijen samenvoegen van vele kleine boeren. Hoogte en microklimaat verschillen per dorp, maar de natte pelmethode vormt de rode draad. Na het pellen drogen de bonen verder tot exportvocht, waarna sortering op graad 1 de uniformiteit waarborgt. Die keten levert een herkenbare Sumatra-signatuur op in de kop, met extra diepte door de gekozen brandgraad.

In het aroma vallen kruidigheid en donkere chocolade op, gevolgd door een vleug dennenhout en aarde. In de eerste slok is de zuurgraad laag en rond, wat typisch is voor Sumatra. De body is vol tot stroperig, met een compacte textuur die melkdranken goed draagt. De afdronk is lang en droog-kruidig, met cacao en zachte houttonen die langzaam wegebben.

Variëteiten spelen mee in de smaak. Typica voegt een schonere lijn en cacao-helderheid toe, terwijl Catimor voor stevigheid in de structuur zorgt. In combinatie met giling basah ontstaat een kop die niet zoekt naar fris fruit, maar naar diepte en kruidige lagen. Daardoor leent de boon zich uitstekend voor liefhebbers van klassieke, hartige espresso’s en volle filterkoffies op koude dagen.

De Koepoort publiceert voor zijn direct-trade koffies expliciete SCA-scores, maar bij deze Mandheling staat SCA “N/A” vermeld. Dat duidt erop dat de boon niet onder hun direct-trade label valt. Er worden geen keurmerken als Organic of Fairtrade genoemd op de productpagina. Transparantie over herkomst, hoogte en variëteiten is wel aanwezig, wat helpt bij herhaalbaarheid en verwachtingsmanagement voor de serieuze thuisbarista.

Los van certificering is de regionale praktijk kleinschalig, met veel smallholders die bessen handmatig plukken en verwerken. Het systeem van lokale stations en nat pellen past bij het klimaat en de infrastructuur in Aceh. De kwaliteit wordt geborgd door sortering op graad 1 en de brandtechnische keuze om de cacao-kern te benadrukken, zodat de boon op consistente smaak wordt geleverd.

De brandprofielindicator Tonino 70 plaatst deze Mandheling in het medium-donkere segment. De Koepoort verkoopt de boon als hele bonen of gemalen, in een zak van 1.000 gram. Bestellingen geplaatst vóór 12:00 worden dezelfde dag verzonden. Binnen het assortiment valt de koffie onder “kiloverpakkingen gourmet koffie”, zonder seizoensbeperking op de beschikbaarheid.

Voor bereiding is de boon breed inzetbaar. Het krachtdadige, lage-zuur profiel werkt bijzonder goed voor espresso, French press en cold brew, terwijl een rustige pour-over het kruidige palet netjes ordent. Wie in espresso zet, kan beginnen met een 1:2-recept in 25 tot 30 seconden en de maling vervolgens bijstellen op textuur en balans. De verpakking is functioneel en gericht op versheid bij grotere afname, passend bij de huisstijl van De Koepoort.