Indonesia Saudara Medium

Deze specialty koffie komt uit Indonesië, specifiek uit het dorp Bengkolan Dua in de regio Kerinci (provincie Jambi, Sumatra). De bonen worden verbouwd door de Rukun Saudara coöperatie, een samenwerkingsverband van lokale boeren opgericht in 2017 door Abdul Aziz. Ongeveer 50 kleinschalige koffieboeren werken samen in deze coöperatie, met een gezamenlijke aanplant van rond de 30 hectare.

De plantages liggen op de vruchtbare hellingen van de vulkaan Gunung Kerinci, op circa 1.400–1.700 meter hoogte. De eeuwenlange vulkanische activiteit heeft de bodem hier uitzonderlijk rijk en voedzaam gemaakt, wat bijdraagt aan gezonde koffieteelt. Sumatra heeft een lange koffiehistorie en sterke koffiecultuur, iets wat in deze regio innovatie in de koffieteelt stimuleert.

Indonesia Saudara wordt medium gebrand, wat resulteert in een mooi gebalanceerd smaakprofiel. Deze koffie is bij Rum Baba ook verkrijgbaar als lichte roast variant voor wie een helderder aciditeit verkiest. De medium branding zorgt voor een rijke, soepele smaak zonder overdreven bitterheid, ideaal om zowel puur te drinken als met melk. Volgens de brander bieden medium roast bonen een volle maar gebalanceerde smaak die zich leent voor espresso én voor een stevige filterkoffie. Dankzij deze veelzijdige branding komt de complexiteit van de Indonesische bonen goed tot uiting, terwijl de koffie tegelijk mild genoeg blijft om bijvoorbeeld in een cappuccino te gebruiken.

De officiële proefnotities van deze koffie noemen smaken van karob, mout en tamarinde. Karob is vergelijkbaar met cacao en geeft de koffie een subtiel chocoladeachtig aroma, terwijl de moutige tonen zorgen voor een aangename, graanachtige zoetheid. Tamarinde voegt een lichtzoete, fruitige zuurheid toe, wat samen met kruidige ondertonen zorgt voor een complex en gelaagd smaakprofiel. Deze Saudara combineert namelijk het beste van Indonesische koffie: een warme kruidigheid, een milde aangename zuurgraad en een vleug tropisch fruit. Veel koffieliefhebbers waarderen dit profiel; bij Rum Baba’s team is het zelfs een favoriet.

Ook de mondgevoel en nasmaak van de koffie zijn bijzonder. Door de toepassing van melkzuurfermentatie (lactic processing) heeft de koffie een verfijnde, bijna romige aciditeit. De body is zijdezacht en vol, met een rinsheid die doet denken aan romige yoghurt. Deze verwerkingsmethode geeft de koffie een uitgesproken zoete ondertoon en accentueert het fruitige aroma, wat bijdraagt aan de kenmerkende geur van specerijen en tropisch fruit in de dampende kop.

De Indonesië Saudara is verwerkt via de lactic natural-methode. Dit houdt in dat de koffie op natuurlijke wijze wordt gedroogd met de vruchtvlees eromheen, maar met een twist: tijdens de fermentatie worden specifiek melkzuurbacteriën (lactobacillen) toegevoegd. Deze relatief nieuwe, innovatieve techniek in de koffiewereld gaat een stap verder dan gewone anaerobe fermentatie. Door de inzet van lactische fermentatie ontwikkelen de bonen een verfijnde zoetheid, een volle, romige body en een bijzondere frisheid in de smaak. Na fermentatie drogen de bonen in hun eigen fruitvlees (zoals bij natural process), wat de intens fruitige en zoete smaak nog verder versterkt. Deze experimentele verwerkingsmethode is tekenend voor de innovatieve aanpak binnen de Indonesische specialty coffee-sector.

Deze koffie betreft 100% Arabica en bestaat uit twee bijzondere variëteiten: Sigararutang en Andungsari. Beide zijn lokaal populaire Arabica-cultivars in Sumatra, bekend om hun goede smaak én ziektebestendigheid. Sigararutang is een verbeterde Ateng-variëteit (met vermoedelijk Timor-hybride en Bourbon-afkomst) die eind jaren ’80 in Noord-Sumatra is ontdekt. De naam betekent treffend genoeg “schuld aflossen” in het Bataks, verwijzend naar de hoop op een lucratieve oogst. Andungsari daarentegen is een catimor-selectie uit 2013 met een uitstekende cup-kwaliteit. Deze variëteiten gedijen goed op de hooggelegen gronden van Kerinci en dragen elk bij aan de complexe smaak van de Saudara-koffie: denk aan een mix van herbale tonen, subtiele fruitigheid en een rijke body.

Omdat de Indonesië Saudara wordt geproduceerd door een coöperatie van boeren, zit eerlijke handel ingebakken in dit product. De Rukun Saudara coöperatie investeert gezamenlijk in de verwerking: zo breidden ze hun eigen droogfaciliteit uit van 50 m² naar maar liefst 800 m². Door zelf te verwerken en exportklaar te maken, behouden de boeren meer controle over de kwaliteit en krijgen ze een groter aandeel in de opbrengst. Dit betekent concreet dat meer van elke euro bij de koffietelers terechtkomt – een belangrijke ethische meerwaarde. Bovendien bevordert het coöperatiemodel kennisdeling en innovatie ter plaatse, wat de gemeenschap ten goede komt. Rum Baba draagt op haar beurt bij aan duurzaamheid door klanten te stimuleren grotere verpakkingen (1 kg) te kopen: dat levert ~20% prijsvoordeel op en vermindert verpakkingsafval en transportimpact.

Deze medium roast is zeer veelzijdig in gebruik. De Indonesië Saudara leent zich zowel voor espresso als voor filtermethodes, dankzij het uitgebalanceerde profiel. Rum Baba biedt de bonen aan als hele boon of op gewenste maalgraad, zodat je direct de juiste maling hebt voor jouw zetmethode – van fijne maling voor thuis-espressomachines tot grove maling voor French press. Voor filterkoffie kun je als vuistregel ongeveer 6 gram koffie per 100 ml water aanhouden, met een zettemperatuur rond de 92 °C, om de smaken mooi tot hun recht te laten komen. Bij bereiding als espresso geeft een standaard doorlooptijd (~25-30 seconden voor ~30 ml) met een fijne maling een volle, intense shot. Dankzij de rijke body en het smaakprofiel combineert deze koffie ook uitstekend met melk: denk aan een romige flat white of cappuccino waarin de karob- en kruidtonen mooi blijven doorklinken.

De kwaliteit van deze koffie is niet onopgemerkt gebleven. In de prestigieuze Cup of Excellence competitie van 2022 behaalde een lot van de Rukun Saudara coöperatie de 12e plaats van heel Indonesië, met een topscore van 87,74 punten. Een score in de hoge 80 punten duidt op een uitstekende specialty coffee, hetgeen bevestigt dat de Indonesië Saudara van uitzonderlijke klasse is. Ook bij consumenten en kenners valt de koffie in de smaak. Eerdere batches van deze Sumatraanse boon waren razendsnel uitverkocht – zo populair dat Rum Baba besloot dit lot opnieuw naar Amsterdam te halen. De Saudara met zijn uitgesproken profiel is daarmee uitgegroeid tot een van de favorieten binnen het assortiment van Rum Baba.

Rum Baba verpakt deze koffie met zorg in een opvallende, hoogwaardige koffiezak. De standaard verkoophoeveelheden zijn 250 g (handig voor thuisgebruik) en 1 kg (voor grootverbruikers of horeca). Het verpakkingsontwerp is modern en kleurrijk, en op het etiket staan alle belangrijke details duidelijk vermeld: van herkomst en boerencoöperatie tot variëteit, verwerkingsmethode en proefnotities. De zakken zijn voorzien van een versheidsventiel en waarschijnlijk hersluitbaar, om de aromatische eigenschappen van de medium roast te behouden. Daarnaast draagt de keuze voor een grotere 1 kg verpakking bij aan minder afval per kilo koffie, geheel in lijn met de duurzame filosofie van Rum Baba. Dankzij het doordachte ontwerp springt de Indonesië Saudara meteen in het oog in het schap, terwijl de informatierijke label de koffiekenner direct aanspreekt.

Indonesia Saudara (Medium roast) is verkrijgbaar via de brander Rum Baba in Amsterdam, zowel online als in hun fysieke winkels. De prijs voor een 250 g zak ligt rond €15,75, terwijl een kiloverpakking voordeliger geprijsd is op ongeveer €50,40. Klanten kunnen bij bestelling de bonen desgewenst gratis laten malen volgens hun zetmethode, wat het gebruik erg gemakkelijk maakt. Houd er rekening mee dat deze koffie een seizoensproduct is; Rum Baba krijgt ongeveer twee keer per jaar nieuwe micro-lots uit Indonesië binnen. Het afgelopen jaar was Indonesië Saudara razendsnel uitverkocht, dus op = op. Gelukkig is de huidige voorraad weer aangevuld, maar gezien de populariteit is het verstandig niet te lang te wachten met bestellen. Voor Nederlandse klanten is verzending gratis bij bestellingen boven de €55, en er is tevens de mogelijkheid om je bestelling kosteloos op te halen in een van de Amsterdamse Rum Baba cafés.