Vliegende Hollander

Vliegende Hollander is een melange met een duidelijke signatuur, gebouwd op Arabica’s uit Brazilië en Kenia. De bonen worden geselecteerd en gebrand door Koffiebranderij Van den Biggelaar in Roosendaal, een naam met wortels die teruggaan tot 1884. Het merk werd na een lange onderbreking in 2015 opnieuw tot leven gewekt, met behoud van het ambachtelijke karakter en een focus op smaak.

Over de exacte producenten wordt bij deze blend niet gecommuniceerd, wat bij huisblends gebruikelijk is. Wel schetsen de herkomsten een herkenbaar smaaklandschap. Brazilië staat bekend om toegankelijke, nootachtige en chocolade-achtige profielen, vaak afkomstig van lagergelegen Serra’s met stabiel klimaat. Kenia levert doorgaans heldere, bessige zuren en florale aroma’s, typisch uit hoger gelegen gebieden zoals Nyeri of Kirinyaga. Samen vormt dit duo een spanningsboog tussen zoetheid en frisheid.

Specifieke variëteiten worden niet genoemd, wat logisch is bij een melange die per oogst subtiel kan verschuiven. In Brazilië domineren bijvoorbeeld Catuai en Bourbon, geliefd om hun balans en opbrengst. In Kenia komen vaak SL-variëteiten voor, zoals SL28 en SL34, geroemd om hun expressieve zuurgraad. Die context helpt de smaakverwachting te kaderen zonder de flexibiliteit van de melange vast te zetten.

De roaster beschrijft Vliegende Hollander als “zacht licht gebrand”, met een volle body en fruitige afdronk. Dat wijst op een roastprofiel dat het levendige karakter van de blend bewaart, terwijl suikers zorgvuldig worden ontwikkeld voor zoetheid en textuur. De branderij werkt volgens een slow-roast benadering, waarbij de bonen rustiger door de fasen gaan voor een gelijkmatige warmteoverdracht.

De verwerkingsmethode per component wordt niet gespecificeerd, maar een plausibel patroon ligt voor de hand. Braziliaanse componenten zijn vaak natural verwerkt, waarbij de bes rond de pit droogt en extra zoetheid en body aanbrengt. Keniaanse componenten zijn traditioneel gewassen, wat de helderheid, definitie en sprankelende zuren accentueert. In een melange versterkt deze combinatie zowel de ruggengraat als de levendigheid van de uiteindelijke kop.

Het doel van dit lichte roastprofiel is tweevoudig. Enerzijds behoudt het de aromatische topnoten van de Keniaanse component. Anderzijds laat het de Braziliaanse basis tonen van cacao en noot mooi rijpen zonder te roosten tot bitterheid. Het resultaat is een espresso-geschikte boon die ook in een lungo overeind blijft, met gelaagde zoetheid en een schone finale.

De roaster karakteriseert Vliegende Hollander als rijk en vol van smaak, met een volle body en fruitige afdronk. In de neus mag een mix van cacao, milde notigheid en rode vruchten worden verwacht. Dat fruitige staartje is typisch voor kwalitatieve Kenia-componenten, die de zoetere, romige basis elegant oplichten.

De zuurgraad is duidelijk aanwezig maar blijft vriendelijk en rond. Er is sprake van een zachte, lichte branding met een “zuurtje”, wat zich uit in levendige maar niet schrille accenten. De textuur is stroperig tot romig, passend bij de Braziliaanse ruggengraat, terwijl de nasmaak fris blijft en uitnodigt tot een volgende slok.

In melkdranken behoudt de blend structuur en zoetheid, zonder zijn identiteit te verliezen. De fruitigheid transformeert richting aardbei of zwarte bes in cappuccino, terwijl pure espresso een compactere cacao-noot balans laat zien. Het profiel blijft daardoor veelzijdig in zowel pure als melkbereidingen.

Er worden geen specifieke certificeringen of direct-trade claims bij deze boon genoemd. De branderij positioneert zich als lokaal verankerd en ambachtelijk, met controle over het traject van groene boon tot kop. De nadruk ligt op kwaliteit, consistente selectie en een branding die de herkomstkarakters bewaart.

Publieke awards of cuppingscores voor precies deze blend zijn niet vermeld. Dat is niet ongebruikelijk voor een huisblend die vooral is ontworpen als dagelijkse, karaktervolle espresso. De waardering blijkt eerder uit de rol van de blend binnen het assortiment en de herkenbare smaaklijn voor vaste klanten.

De roaster adviseert Vliegende Hollander voor pistonmachines, dus voor espresso en afgeleiden. De blend is ook geschikt als lungo na de lunch, waar de volle body en fruitige afdronk mooi tot hun recht komen. Specifieke receptuur, zoals ratio of doorlooptijd, wordt niet meegegeven, waardoor ruimte ontstaat om per molen en machine fijn te tunen.

De verpakking draagt het historische merkbeeld van Van den Biggelaar, waarmee de link naar de Roosendaalse herkomst zichtbaar blijft. De boon maakt deel uit van het vaste assortiment en is verkrijgbaar via de branderij en diverse verkooppunten. Een seizoens- of limited release status wordt niet genoemd, en er is geen SCA-score gepubliceerd voor deze specifieke melange.

Voor een startpunt in espresso kan een klassieke benadering helpen. Denk aan een gebalanceerde verhouding rond 1:2 tot 1:2,2 met een doorlooptijd van ongeveer 25 tot 30 seconden. Van daaruit kan met maalgraad en opbrengst worden gespeeld om de gewenste balans tussen cacaozoetheid, romige body en fruitige sprankeling te vinden.