More About Dona Matão
De Oorsprong en de Boer
Dona Matão verwijst naar een vrouwencollectief uit Matão, in het noorden van Paraná, Brazilië. Het initiatief, “Mulheres do Café do Matão”, is ontstaan uit een lokale vrouwengroep die in 2013 samenkwam om de stap te zetten van bulk naar specialty. De keuze voor gedeelde waarden en samenwerking legde de basis voor een stabiele kwaliteitssprong.
De boerderijen liggen relatief laag voor Braziliaanse begrippen, rond 650–850 meter boven zeeniveau. Het terroir is warm, met milde nachten, waardoor rijping gelijkmatig verloopt. De groep werkt verdeeld over kleine fazenda’s in Tomazina en omgeving, dicht bij de Steenbokskeerkring, waar koffie meer stress en dus vaak geconcentreerde suikers ontwikkelt.
Belangrijk is de variëteitenmix: Red en Yellow Catuai, Obatã, Arara en Sarchimor. Catuai staat bekend om zijn balans en zoetheid, Obatã en Sarchimor leveren veerkracht tegen ziekten, terwijl Arara vaak voor helder fruit zorgt. Samen geeft dit stabiliteit aan zowel body als complexiteit, ook bij wisselend weer.
Van Bes tot Boon
De vrouwen kiezen voor een honingverwerking, gevolgd door droging in een “tuinkas”. Bij de honey-methode worden de bessen ontpulpt, maar blijft de kleverige mucilage gedeeltelijk op de boon tijdens het drogen. Dat bevordert een zoet profiel en een vollere textuur, terwijl gecontroleerde kasdroging consistente resultaten en schone smaken helpt borgen.
Honey lots kunnen variëren in hoeveelheid achtergebleven mucilage, van lichter “yellow” tot dieper “red” en “black”. Meer mucilage betekent doorgaans een stroperiger mondgevoel, drogere fruittonen en een lagere waargenomen zuurgraad, wat goed past bij de Braziliaanse signatuur. De kas biedt extra controle over luchtstroom en vocht, zodat fermentatie niet doorslaat.
Refill Coffee brandt Dona Matão medium. Dit profiel richt zich op toegankelijkheid en balans, met voldoende ontwikkeling voor chocolade- en notensmaken, maar zonder het lichte fruit te verliezen. In combinatie met honeyverwerking geeft dit een soepele kop die in filtermethodes duidelijk gelaagd blijft.
Het Smaakprofiel
De brander noemt fruit, zoet en chocolade als kern. In de neus komen rijpe steenvruchten en lichte rozijn- of gedroogd fruitassociaties naar voren. In de slok opent de koffie met zachte zoetheid, gevolgd door cacaotonen die structuur geven.
De zuurgraad is gematigd en rond, passend bij de variëteitenmix en de honeyverwerking. De body is medium tot vol, met een zijdeachtige textuur. De afdronk blijft schoon en zoet, met een blijvende hint van melkchocolade, wat de koffie bijzonder geschikt maakt voor dagelijkse filterextracties.
Duurzaamheid en Erkenning
Dona Matão is meer dan smaak; het is ook een sociaal project. Tweeëntwintig vrouwen verbouwen, plukken en verwerken hun koffie met permacultuurtechnieken, zoals onderbeplanting en combinatieteelt met maïs, bonen en stikstofbindende gewassen. De coöperatie Capricornio begeleidt hen via het Four Seasons-programma met agronomische steun gedurende het jaar.
Het collectief produceert jaarlijks net boven de 300 zakken specialty-koffie, wat de beschikbaarheid beperkt en het belang van consistente landbouwpraktijken versterkt. Eerder werd het werk van deze groep in bredere context gelinkt aan kwaliteitsprijzen in de regio, wat de groeiende reputatie van vrouwen in de Braziliaanse koffiesector onderstreept.
Praktische Details
Voor deze specifieke bonen geeft de brander een SCA-score van 85,5 en een medium roast. De samenstelling omvat Arabica-variëteiten Red Catuai, Yellow Catuai, Obatã, Arara en Sarchimor, geteeld op 650–850 meter. De verwerking is honey, met kasdroging, wat mede de constante kwaliteit en schone cup verklaart.
Dona Matão komt het best tot zijn recht in filterbereidingen. De combinatie van honeyverwerking en medium branding geeft helderheid én zoet gewicht, ideaal voor methodes die nuance tonen. Wie zoekt naar een toegankelijke, fruitig-zoete Braziliaan met chocoladebasis, vindt hier een betrouwbare keuze voor dagelijkse filterrecepten.
Reviews
There are no reviews yet.